واژه تحقیق ،پوشانندگی عام داردومی توان آن را برای هر نوع فعالیت جستجوگرانه وکاوشگرانه ای که افراد برای پاسخگویی به مسئله ای یا کشف مجهولی انجام می دهند،به کار
گرفت.تحقیق،از ریشه حق است .حق؛یعنی آنچه که درست ،استواروثابت باشد.ریشه اصلی واژه حق ،در تمام اشتقاق هایش مفهوم ثابت ومطابقت با واقع واستحکام را دارد
.تحقیق ،یک تلاش فکری وعلمی برای «یافتن»مطلب درست وحق ،و«ارایه»و«اثبات»آن است .طیبعی است که در زمینه های مختلف نظری وفکری وتاریخی وادبی و…حق بودن
مطالب ،به معنای مطابق با واقع بودن آنهادر هر یک از زمینه هاست وتحقیق یک امر،یعنی چیزی را ثابت واستوتر ساختن،درستی چیزی را به اثبات رساندن ،«حق بودن »مطلبی
را آشکار ساختن وبه عبارتی :شناخت«هست»ها .
مشاهده شده در کتاب شیوه نامه نگارش پایان نامه ورساله علمی اثر سید حسین اسحاقی ص9