ایرادهای ویرایشی رایجی که معمولا افراد رعایت نمی کنند، عبارتند از:
1. استفاده از «می باشد» ممنوع! فعل «می باشد» کمتر استفاده شده است وبه جای آن می توان از فعل «است» استفاده کرد.
اصولا در زبان فارسی چنین فعلی نداریم، اما به دلیل استفاده زیاد، به نوشتار رسمی هم راه پیدا کرده است. ناگفته نماند به جای «می باشد» هم می توان از «هستند» استفاده کرد.
2. شکسته ننویسید :در متن علمی نباید نوشت «می ره» بلکه باید بنویسیم «می رود».
3. فعل ها را کامل به کار ببرید. مثال زیر گویاست:
غلط: منجم ایرانی،عبدالرحمان صوفی، کتاب صورالکوکب را تاًلیف کرده.
درست: منجم ایرانی، عبدالرحمان صوفی، کتاب صورالکوکب را تاًلیف کرده است.
4. «را»پس از مفول می آید:
یکی از مشکلات ویرایشی، استفاده نابجا از«را» است. دقت کنید «را» مفعولی همیشه بعد از گروه کلمات مفعولی می آید وهیچ وقت بعد از یک جمله استفاده نمی شود. به مثال زیر دقت کنید:
غلط: ستاره شناسان، کهکشانی را که فاصله زیادی از ما دارد را کشف کردند.
درست: ستاره شناسان، کهکشانی را که فاصله زیادی از ما دارد، کشف کردند.
5. در مواردی که جمله فاعل دارد، نیازی نیست جمله را مجهول به کار ببرید. این مشکل معمولا در ترجمه از متن انگلیسی به فارسی به وجود می آید؛ چون این ساختار زبان ،بیشتر در انگلیسی به کار می رود.
غلط:کهکشان آنرومدا به وسیله دانشمندان دانشگاه هاروارد بررسی شد.
درست: دانشمندان دانشگاه هاروارد، کهکشان آندرومدا را بررسی کردند.
6. توسط یا به وسیله؟
به جمله های زیر دقت کنید:
تصویر زیر تلسکوپ فضایی هابل گرفته شده است.
تصویر زیر به وسیله تلسکوپ فضایی هابل گرفته شده است.
اصولا جمله دوم بهتر است؛ زیرا تلسکوپ هابل یک «وسیله» است،نه یک «واسطه» !وقتی از توسط استفاده می کنیم که واسطه ای در کار باشد. برای وسایل وابزار از «به وسیله» استفاده می کنیم .
مشاهده شده در کتاب اسرار نویسندگی نوشته سید حسین اسحاقی ص178-179